Spring naar content

5 vragen over patiëntenstop

Oktober 2025

Wanneer mag je als huisartsenpraktijk een patiëntstop inlassen? En wat betekent dat precies?

1. Mijn praktijk zit vol, mag ik een patiëntenstop instellen?
Als je merkt dat patiënten niet meer binnen afzienbare termijn terecht kunnen voor een consult, dan is het mogelijk om een patiëntenstop te hanteren. Omdat je niet langer het basisaanbod huisartsenzorg aan je eigen patiënten kunt garanderen, heb je als huisarts (in juridische zin) ‘een aanmerkelijk belang om geen nieuwe behandelovereenkomsten aan te gaan’. Deze stop geldt in beginsel voor iedereen die zich daarna bij de praktijk wil inschrijven.

2. Kan ik voor sommige nieuwe patiënten een uitzondering maken?
Er zijn inderdaad uitzonderingen denkbaar. Zo kun je een uitzondering maken voor nieuwe patiënten als gevolg van gezinsuitbreiding en voor patiënten die van buiten de gemeente komen en nog geen andere huisarts hebben. Het is belangrijk dat je hier terughoudend mee omgaat, omdat het afbreuk doet aan jouw argument om de patiëntenstop in te stellen. Vermeld op de praktijkwebsite dat de praktijk gesloten is voor nieuwe patiënten, maar dat er beperkt ruimte is voor patiënten die nog geen huisarts in de gemeente hebben, of bijvoorbeeld voor patiënten die familie zijn van al ingeschreven patiënten.

3. Moet ik de patiëntenstop melden bij de zorgverzekeraar?
Vaak staat in het contract van je preferente zorgverzekeraar vermeld, dat je een patiëntenstop moet melden. Maar ook als dit niet het geval is, raden we aan om bij de zorgverzekeraar te melden dat je geen nieuwe patiënten meer kunt aannemen, zeker als je praktijk gevestigd is in een regio waar het voor patiënten lastig is om een huisarts te vinden. Zorgverzekeraars moeten voldoende zorg inkopen voor hun verzekerden. Zij kunnen op basis van hun zorgplicht worden aangesproken om mee te denken over een oplossing. Het is mogelijk om met huisartsenpraktijken in een specifieke regio te overleggen over de capaciteitsproblematiek. In dat geval moet
het overleg vanwege de mededingingswet een zorginhoudelijk doel hebben. Beschikbaarheid en continuïteit is zo’n zorginhoudelijk doel.

4. Mag ik een postcodegebied hanteren bij het accepteren van nieuwe patiënten?
Je mag patiënten weigeren die meer dan 15 minuten reizen van jouw praktijk wonen, ook in de situatie dat er geen patiëntenstop is. Ga voor de reistijd uit van je gebruikelijke vervoersmiddel bij een gemiddelde verkeerssituatie. Door de afstand kun je als huisarts geen adequate zorg verlenen aan patiënten die te ver weg wonen. Een huisartsenpraktijk mag zich om die reden ook beperken tot het bieden van zorg aan patiënten in specifieke postcodegebieden. In het kader van de Mededingingswet is het belangrijk dat je dit als praktijk zelf beslist en niet afstemt met andere praktijken.

5. Kan ik een patiënt die zich tijdens de stop bij mij meldt, eenmalig of tijdelijk helpen?
Passantenzorg is acute en incidentele zorg. Hanteer je een patiëntenstop en help je een niet-ingeschreven patiënt tijdelijk, bijvoorbeeld omdat deze chronisch ziek is en ketenzorg nodig heeft? Dan loop je het risico dat deze zorg niet vergoed wordt door de zorgverzekeraar, omdat het niet strikt gezien om passantenzorg gaat. Adviseer de patiënt om contact op te nemen met de zorgverzekeraar, deze is namelijk verantwoordelijk voor het organiseren van zorg voor de patiënt.

Uit De Dokter oktober 2025

Met in dit nummer onder andere artikelen over huisartsenzorg op straat, afspraken over zorg voor Wlz-patiënten en vijf vragen over patiëntenstop. En natuurlijk vaste rubrieken Binnenkijken en De Tas.

Bekijk ook

De huisartsenzorg is goed in beeld bij de verschillende politieke partijen, zo blijkt uit een analyse van de verkiezingsprogramma’s. Veel

Op dinsdag 30 september vond de hele dag zitting plaats bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) over

De KNMG heeft, namens de LHV en andere federatiepartners, in een internetconsultatie gereageerd op het wijzigingsvoorstel (‘novelle’) van de Asielnoodmaatregelenwet.