
Ontwikkel uzelf als leidinggevende
Zoals elke organisatie heeft ook een huisartsenpraktijk leiding nodig. U moet medewerkers aansturen, motiveren en stimuleren. Dat is goed voor uw praktijk en voor het welzijn van uw medewerkers. Wij helpen u graag.
Leidinggeven
De essentie van goed leidinggeven is, dat u rekening houdt met verschillen tussen medewerkers, functies en situaties. Dit noemen we: situationeel leidinggeven. Wij geven u voorbeelden en tips. U kunt ook een test doen om uw eigen stijl van leidinggeven te ontdekken.
Situationeel leidinggeven
U hebt medewerkers in dienst in verschillende functies, zoals doktersassistenten, een praktijkondersteuner op HBO niveau (POH) en een Hidha. Daarnaast hebben uw medewerkers verschillende persoonlijkheden. De ene medewerker kan en wil zelfstandig werken, de ander heeft minder ervaring of minder verantwoordelijkheidsgevoel. Stel uw stijl van leidinggeven en uw benadering daarop af. Dat kan in iedere situatie anders zijn.
Situationeel leidinggeven bestaat uit vier verschillende stijlen:
- Opdrachtstijl
- Overtuigstijl
- Participatiestijl
- Delegatiestijl
De kenmerken van deze stijlen vindt u in onderstaand overzicht.
Wilt u meer inzicht in uw eigen voorkeursstijl van leidinggeven? Download dan de Test: Hoe geeft u leiding (speciaal voor leden).
Stijl | Kenmerken van uw gedrag | Kenmerken medewerker |
Opdrachtstijl | Instructiegericht Eenrichtingsverkeer Taak- en werkgericht Toezicht en controle | Niet bewust van de eigen onbekwaamheid, om de taak zelfstandig uit te voeren |
Overtuigstijl | Beperkt tweerichtingsverkeer Motiveren, overtuigen en richting aangeven Beslissingen nemen in overleg | Bewust van de eigen onbekwaamheidGemotiveerd om de taak zelfstandig uit te voeren |
Participatiestijl | Motiveren Tweerichtingsverkeer Delegeren van taken en beperkte verantwoordelijkheid Creëren van betrokkenheid en randvoorwaarden | Niet bewust van de eigen bekwaamheid om de taak zelfstandig uit te voerenNog te onzeker om de taak zelfstandig uit te voeren |
Delegatiestijl | Delegeren van verantwoordelijkheden en bevoegdheden Algemene supervisie Organiseren van management Communiceren van doelen | Bewust van de eigen bekwaamheid om de taak zelfstandig uit te voeren. |
Het lijkt een ideale situatie om uw praktijk via de delegatiestijl aan te sturen, omdat daarbij veel waarde wordt gehecht aan eigen verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Maar zo werkt het niet. Niet iedere medewerker is even goed en misschien heeft u zelf een andere voorkeursstijl. Kijk daarom goed naar de specifieke omstandigheden en pas uw stijl van leidinggeven aan aan de situatie. Hier volgen nog enkele voorbeelden:
A. Opdrachtstijl: De administratieve uitzendkracht
De introductieperiode is te kort om een uitzendkracht volledig zelfstandig te laten werken. Omdat bedrijfsspecifieke kennis en vaardigheden ontbreken, geeft u duidelijk aan wat de uitzendkracht moet doen en hoe en wanneer dat moet gebeuren. Controleer regelmatig en houd toezicht, om fouten te voorkomen.
B. Overtuigstijl: De invoering van een nieuw registratiesysteem
Terwijl de kinderziekten nog uit het nieuwe systeem moeten worden gehaald, moeten uw medewerkers er al mee werken. Leg de bedoeling van de verandering uit en geef de nodige ondersteuning bij de invoering ervan. Vraag of er problemen zijn en zoek samen naar oplossingen. Als u ontdekt dat uw medewerkers een aanvullende opleiding of training nodig hebben, regel dat dan.
C. Participatiestijl: De praktijkondersteuner (POH)
Beschouw uw praktijkondersteuner als deskundige en vertrouw op haar methode en aanpak. Help haar door problemen te bespreken en samen naar oplossingen te zoeken. Moedig haar aan en geef voldoende middelen om haar werk te kunnen doen.
D. Delegatiestijl: De ervaren doktersassistent
Een doktersassistent die goed functioneert en doet wat er van haar wordt verwacht, vindt het prettig om haar werk zelfstandig uit te voeren en verantwoordelijkheid te dragen. Vrijheid bij het uitvoeren van de taken is belangrijk en motiverend. U zorgt voor de randvoorwaarden, zoals werkzekerheid, goed en veilig materiaal, regelmatig overleg en constructieve feedback, werkafspraken, eventuele protocollen, een prettige werksfeer en mogelijkheden voor ontwikkeling en opleiding.
Motiveren van medewerkers
Waarom hebben uw medewerkers gekozen voor het werk dat ze doen en voor uw praktijk? De meeste mensen werken niet alleen vanwege het salaris. Ook werkinhoudelijke aspecten zijn van belang. Speel daarop in om hen te motiveren Het motiveren van uw personeel is belangrijk om ze met plezier te laten werken in uw praktijk. Wij geven u hiervoor tips en een checklist.
Uit het onderzoek Praktijkorganisatie en assistentie van het LVG blijkt dat zowel de assistenten als de hidha veel waarde hechten aan:
- contacten met de patiënten;
- variatie in het werk;
- ruimte om medische handelingen uit te voeren.
Checklist
Wilt u weten wat de medewerkers in uw praktijk waarderen of waar ze in teleurgesteld zijn? Laat uw medewerkers de Checklist motiveren van personeel invullen. Vul de checklist zelf ook in en leg de resultaten naast elkaar. U kunt de checklist onderaan deze pagina downloaden.
Persoonlijk contact
Persoonlijk contact en aandacht voor uw medewerkers draagt bij aan de motivatie van uw medewerkers. Hieronder geven wij u een aantal tips om het persoonlijk contact te intensiveren en medewerkers te motiveren.
- Beloon een medewerker die haar werk goed doet. Laat merken dat u dat ziet en geef waardering voor deze inzet.
- Nodig een medewerker uit voor een persoonlijk gesprek wanneer zij minder goed functioneert. Laat geen opgekropte frustraties ontstaan.
- Geef geen opdrachten zonder ook de benodigde middelen te verstrekken. Stel haalbare eisen aan uw medewerkers.
- Geef waardering en compensatie voor extra inzet. Geef bijvoorbeeld na een periode van tijdelijk hoge werkdruk een (halve) dag vrij.
- Schenk persoonlijke aandacht aan ‘de mens achter uw medewerker’. Zet medewerkers bijvoorbeeld in het zonnetje als ze 5 jaar in dienst zijn.
- Sta open voor suggesties van uw medewerkers. Vraag uw medewerkers regelmatig naar hun mening over zaken die hen aangaan.
- Laat een medewerker weten wat u van haar verwacht en kom beloftes na. Vraag bijvoorbeeld om extra inzet en een flexibele houding bij een tijdelijk hoge werkdruk, maar regel bij structurele onderbezetting ook een oplossing, zeker als u dat hebt beloofd.
- Zorg dat medewerkers trots zijn op de praktijk. Bijvoorbeeld door te zorgen voor goed instrumentarium en een aantrekkelijk en goed onderhouden praktijk- en werkruimte.
- Organiseer jaarlijks een teamdag, etentje, sportief samenzijn om het teamgevoel te versterken.
- Besteed aandacht aan bijzondere dagen, zoals de Dag van de Doktersassistente op 6 maart.
Bekijk ook de checklist motiveren van personeel
Kijk ook eens bij de LHV-Academie. Daar vindt u praktische en geaccrediteerde nascholing op het gebied van personeel, praktijkvoering en organisatie. Ook bij u in de buurt!
Meer weten?
Heeft u meer vragen? Marja de Kruijff en Natalie van Rosmalen staan u graag te woord.
Marja de Kruijff Natalie van Rosmalen