ANW: veranderen kan alleen samen

Auteur: Hilly ter Veer

Ledenpeilingen, focusgroepen, onderzoek, gesprekken in het land en een klankbordgroep. Op allerlei manieren hebben wij in de afgelopen 6 jaar jullie meningen verzameld over de inrichting van de huisartsenzorg in de avonden, nachten en weekends. We hebben talloze huisartsen gesproken over hun ervaringen, en met elkaar mogelijke oplossingen verkend en uitgewerkt. In de tussentijd is de ANW-zorg alleen nog maar zwaarder gaan drukken op veel huisartsen, of ze nu praktijkhouder, in loondienst of waarnemer zijn. 93% van alle huisartsen wil dan ook verandering: de ANW-zorg moet anders (LHV-onderzoek 2021).

Daarover zijn we het dus erg met elkaar eens. Ook delen de meeste huisartsen het toekomstbeeld van geïntegreerde spoedzorg. Vooral waarnemend huisartsen benadrukken hoe belangrijk het is om die stip op de horizon te zetten. Omdat zo’n hervorming het huisartsenvak aantrekkelijk(er) maakt. Met het Actieplan ANW (van LHV, NHG, InEen en VPH) zetten we stappen in de richting van die stip op de horizon. Het zijn noodzakelijke stappen op de route naar geïntegreerde spoedzorg. Nu de plannen concreet worden, blijkt eens te meer hoe lastig het is om een route te vinden waarin elke huisarts zich kan vinden en die vertrouwen geeft voor de toekomst. Wat vind ik er zelf van als waarnemer? Kan ik straks nog wel de keuzes maken die ik als huisarts wil maken? Voor mij voelt het goed dat alle huisartsen gelijke rechten en plichten hebben. Wat betreft het aantal ANW-diensten dat ik doe, verandert er niet zoveel. Ik verwacht dat ik met het aantal diensten dat ik nu doe ook in de toekomst bij kan dragen aan de invulling van de diensten. Ik wil ook graag mijn diensten gelijktijdig met alle andere huisartsen inplannen en verwacht dat ik de diensten zo beter kan laten aansluiten op mijn privéleven en het werk in de dagpraktijk. Ook hoop ik op meer inspraak op de HAP in mijn regio. Volgens de plannen kan ik ook als waarnemer (vaker) meepraten over het toekomstig beleid op de post. Ook over stappen op weg naar geïntegreerde spoedzorg in onze regio.  Kortom: ik zie kansen.

Van veel collega’s –waaronder veel waarnemers- hoor ik dat zij vrezen minder flexibel te zijn in het doen van ANW-diensten. Wat ik hen meegeef? Dat ze ook flexibiliteit terugkrijgen: je kunt bijvoorbeeld twee jaar waarnemen en naast de dagpraktijk ook bijvoorbeeld 10 keer per jaar een blok diensten doen, dan heb je een groot gedeelte van je eigen praktijk bij elkaar gespaard. Je kunt een vaste structuur inrichten die goed past in jouw levensfase en privéleven: bijvoorbeeld elke maandag, dinsdag en vrijdag dagpraktijk en iedere woensdagavond of -nacht een dienst. Je kunt er alle kanten mee op.
Update 11 november: correctie tav aansluitovereenkomst. Lees ook de reactie van Hilly onder ons LinkedIn-bericht.

Ook is er in de regio nog veel maatwerk mogelijk. Met collega huisartsen die je kent en beter leert kennen verwacht ik dat we een sluitend rooster kunnen maken en de dienst en naar tevredenheid invullen. Natuurlijk soms moet je ook in de toekomst wel eens een dienst doen die minder goed uitkomt. Maar in het grotere plaatje is deze manier van werken beter voor iedereen en voor onze uitgangspositie in de toekomst als we met andere zorgverleners praten over de acute zorg.

Mijn inbreng in het gesprek met mijn HAP en HDS gaat zeker ook over de kernwaarden van ons vak. Die vormen onze gemeenschappelijke noemer en ook het uitgangspunt voor hoe we (samen)werken en ook voor hoe we de ANW-zorg organiseren. Neem de continuïteit: uit groot onderzoek in het Verenigd Koninkrijk blijkt dat als jij je 12 maanden aan dezelfde populatie verbindt, je je 5 keer zo verantwoordelijk voelt voor deze mensen, vergeleken met toen je begon. Blijf je 5 jaar lang hun vaste huisarts, dan voel je je 16 keer zo verantwoordelijk. Dat betekent dat je van deze mensen gaat houden. En dat je je zult inzetten voor hun gezondheid en welzijn. Dat is de kracht van huisartsenzorg. Wat het oplevert? Mensen met een vaste huisarts leven langer, leven gezonder en ze gebruiken minder zorg. Laten we samen voor deze kracht gaan staan en niet alleen kijken naar onze individuele belangen. Zo lang we de kernwaarden voor ogen houden, moeten we er samen uit kunnen komen.

Op mijn HAP zijn we al druk in gesprek over het rooster en de verdeling. Ik gun iedereen zo’n gesprek en vervolgens afspraken die iedereen passen. Veranderen kan immers alleen samen. Heeft jouw post nog niets laten horen? Trek dan zelf aan de bel en/of schakel de LHV-ambassadeur van jouw afdeling in.

Hilly ter Veer
Algemeen bestuurslid en waarnemend huisarts