Structureel Meer tijd voor de patiënt

“De afspraak is om MTVP structureel onder te brengen in de bekostiging van de huisartsenzorg zoals wij die kennen in segment 1 (S1).” En “Het streven van het ministerie van VWS en de NZa is om het structureel onderbrengen van MTVP in de bekostiging van de huisartsenzorg per 2024 te realiseren.”

Het zijn twee glashelderdere beloften van Ernst Kuipers, minister van VWS, waarmee hij het vertrouwen van de huisartsen in het IZA wilde winnen. Zwart op wit in een brief aan de LHV. Aan ons allemaal als leden dus. Glashelder. MTVP in S1. En het streven om dit in 2024 in te voeren.

De NZA dacht er anders over. Deze marktmeester van de zorg, die van de minister de opdracht kreeg te bedenken hoe de structurele bekostiging van MTVP technisch in regels moet worden gevat, ziet bekostiging in S1 niet zitten. Segment 1 is de manier waarop de basisvoorziening huisartsenzorg wordt bekostigd. Het idee van de LHV was dat Meer tijd voor de patiënt integraal deel gaat uitmaken van die basis. Omdat het ons in staat stelt betere patiëntenzorg te leveren met aantoonbaar minder kosten op de langere termijn en in bijvoorbeeld ziekenhuizen. Eindelijk moet de basis weer eens op orde komen.

Maar nee. De NZA stelt dat MTVP structureel geld kost – voor meer personeel – maar ook incidenteel – bijvoorbeeld voor scholing en samenwerking met andere eerstelijnshulpverleners, sociaal domein en tweede lijn. Zo zie je maar weer hoe weinig mensen snappen van hoe je groter veranderprocessen in het echt uitvoert. Het is een illusie te denken dat de interventies zoals LEAN werken of Positieve Gezondheid, of andere intensieve inhoudelijke projecten in 2 jaar voor eens en voor altijd geborgd zullen zijn in elke praktijk. Scholing en intervisie zullen altijd doorgaan als we de resultaten vast willen houden. En ze horen dus thuis in de structurele bekostiging. In Segment 1 dus. Anders verwateren de interventies of zullen ze sneuvelen als er weer een nieuwe mode is in beleidsland.

De NZA zegt nu vooral meer tijd nodig te hebben (MTVN – meer tijd voor de NZA..) en formuleert vervolgens alleen maar denkrichtingen voor bekostiging vanuit S1, S2 en S3 zonder concreet voorstel te doen, en schetst vervolgens weidse vergezichten voor nieuwe bekostigingsmodellen op de lange termijn – populatiebekostiging, uitkomstbekostiging. Op de korte termijn zou MTVP dan in S3 blijven zodat het project in ieder geval de beloofde twee jaar gaat lopen.

Gelukkig heeft de landelijke LHV de afgelopen weken keer op keer gewaarschuwd voor deze route. Helaas heeft dit nog niet tot een aanpassing van de plannen geleid. Daarvoor hebben de landelijke collega’s ook aandacht gevraagd.

Maandag 26 juni was er een ingelaste landelijke ledenvergadering. Ambassadeurs uit het hele land kregen dan informatie over de laatste stand van zaken en kunnen input leveren voor het vervolg.

Daar werd onder meer de reactie van Minister Ernst Kuipers op het NZA-advies besproken. Hij schrijft in zijn Kamerbrief van 21 juni dat hij aanpassing in drie segmenten nodig vindt, én dat hij verwacht dat een substantieel deel in S1 zal vallen. Hij streeft naar aanpassing van de bekostiging per 2025.

Dat betekent dat voor 2024 geen “betekenisvolle tussenstap” naar structurele bekostiging wordt gezet door NZA, al gaat de projectfinanciering via S3 na toezeggingen van de verzekeraars wel door. Voor 2025 geldt dat onduidelijk is of en hoe MTVP structureel wordt bekostigd, deels in S1 maar waarschijnlijk deels ook in S3. De belofte van Ernst Kuiper van structurele bekostiging zoals in S1 is dus afgezwakt in ‘een substantieel deel’ in S1. De zekerheid die uitging van de ministeriele belofte is verdampt. Wat nu?

Het landelijk bestuur schetst de keuze tussen een principiële en een pragmatische aanpak. Principieel omdat de afspraken niet worden nagekomen en de roep van de LHV en de huisartsen voor investeringen in een sterke huisartsenzorg niet serieus worden genomen. Pragmatisch omdat je zou kunnen zeggen dat we het hele volgende jaar nog hebben om te protesteren, aangezien het MTVP-geld voor volgend jaar is veiliggesteld. En met de juiste druk en input vanuit de huisartsen en verstandige beslissingen bij VWS is het nog mogelijk dat MTVP uiteindelijk tóch vrijwel helemaal in S1 valt.

Het landelijk bestuur heeft in de afgelopen weken tegenover de NZA en VWS steeds de principiële stelling ingenomen. Dat heeft – laten we het even diplomatiek houden – nog niet tot het gewenste resultaat geleid. Zij peilden de mening van de ambassadeurs. Ambassadeurs uit het hele land riepen – net als wij – op tot een stevige stellingname. Daarbij is het mooi dat MTVP in ieder geval voor het komende jaar is geborgd. Met name de mogelijkheid dat op lange termijn een deel van de bekostiging via S3 kan gaan lopen – waarover elk jaar weer afspraken moeten worden gemaakt met verzekeraars, die dan ook nog allemaal verschillende eisen en vergoedingen gaan verzinnen – is onacceptabel. Met uitstel van duidelijkheid over de precieze regels kunnen sommige ambassadeurs wel leven, maar dan moet er wel zekerheid zijn over de structurele bekostiging. Meer zekerheid dan nu. Het landelijk bestuur beraadt zich deze week op een nieuwe strategie. Volgende week is er opnieuw een ingelaste landelijke ledenvergadering waar we de strategie bepalen.

Als ambassadeursteam denken we eigenlijk dat we het als LHV vooral simpel moeten houden: We moeten naar buiten met ons eigen verhaal. Om tijd te hebben voor onze patiënten, om weer toegankelijk te worden voor alle burgers, om structureel te investeren in mensen en praktijken, om die sterke basis te zijn voor de gezondheidszorg voor Nederland moeten we kunnen rekenen op een overheid die zich aan zijn woord houdt. Op duurzame, voorspelbare, voldoende en eenvoudige bekostiging.
Dat verhaal moeten we blijven vertellen aan iedereen die het horen wil. Aan alle tafels. In de media. In alle IZA werkgroepen. We kunnen niet verder met elkaar als we de basis niet op orde krijgen. Voor iedereen een huisarts. Anders kunnen we niet verder.

Onze vraag aan jullie is vooral; delen jullie onze boosheid over de gebroken belofte? Denken jullie dat huisartsen die wat verder af staan van dit soort processen ook verontwaardigd zullen zijn? Of is het toch niet belangrijk genoeg om mensen te kunnen mobiliseren? Hebben jullie ideeën of tips voor onze inbreng bij de landelijke ledenvergadering of bij het mobiliseren van de achterban?

We houden jullie op de hoogte voor het vervolg. Mensen die willen meedenken zijn zeer welkom. Meld je aan of via de mail op secretariaatmn@lhv.nl!