Bijzondere patiëntengroepen
Asielzoekers, ongedocumenteerden, gedetineerden en patiënten in achterstandswijken: allemaal bijzondere patiëntengroepen. De LHV ondersteunt je met informatie over het beleid ten aanzien van deze groepen. Wat is belangrijk om te weten?
Kwaliteitsnorm Tolkgebruik bij anderstaligen
Spreekt een patiënt niet goed Nederlands? Dan kan het nodig zijn om een professionele tolk in te zetten of een informele tolk zoals een familielid. Maar hoe bepaal je wat je in welke situatie het beste kunt doen? Deze Kwaliteitsnorm Tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg helpt je bij jouw keuze met een aantal praktische vragen.
Patiënten in achterstandswijken
Je krijgt een opslag op het inschrijftarief als je patiënten hebt die op een achterstandspostcode staan ingeschreven. Ook kun je gebruik maken van de ondersteuning van de Achterstandsfondsen. Lees er hier meer over.
Huisartsenpraktijken in achterstandswijken hebben te maken met complexe zorgvraag en een hoge werklast. Om deze praktijken te ondersteunen zijn, mede op initieatief van de LHV, achterstandsfondsen opgericht. Zij geven financiële ondersteuning aan wat er lokaal nodig is. In totaal zijn er 16 achterstandsfondsen in Nederland.
Meer informatie over het achterstandsfonds in jouw regio vind je op www.achterstandsfondsen.nl.
Opslag inschrijftarief
Voor patiënten die ingeschreven zijn in jouw praktijk en woonachtig op een aangewezen achterstandspostcode kun je een opslag op het inschrijftarief declareren. Als het goed is integreert jouw HIS deze gegevens automatisch.
In 2019 is de systematiek van achterstandsfinanciering aangepast. Hierdoor zijn veel achterstandspostcodes niet langer geconcentreerd in steden, maar verspreid over de regio.
Gehanteerde criteria
- Percentage inwoners met laag inkomen
- Percentage niet-actieven
- Percentage niet-Westerse allochtonen en MOE-landers (Midden- en Oost-Europeanen)
Kijk voor informatie over de postcodelijst achterstandswijken op de pagina tarieven huisartsenzorg, onder het uitklapje tariefbeschikking.
Asielzoekers en statushouders
Hoe is de zorg voor asielzoekers en statushouders geregeld, binnen én buiten de huisartsenpraktijk? Lees verder om te zien hoe het zit. Zo lees je bijvoorbeeld hoe je het medisch dossier van een asielzoekers of statushouder opvraagt bij het AZC.
Ongedocumenteerden
Ongedocumenteerden (illegalen) kunnen vanwege hun verblijfsstatus geen zorgverzekering afsluiten, maar hebben wel recht op medische zorg. Ook als zij de kosten niet zelf kunnen betalen. Hier lees je hoe je hier als huisarts mee om moet gaan.
Om de medische zorg voor ongedocumenteerde onverzekerbare patiënten te waarborgen, kun je als huisarts een beroep doen op de financieringsregeling van het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Je kunt 80 procent van de oninbare vordering declareren.
Passantentarief
Voor een consult mag je een passantentarief hanteren (ook als je de patiënt wel inschrijft). Bij zwangerschap en bevalling bedraagt de vergoeding 100 procent van de oninbare vordering. Voorwaarde is dat de zorg medisch noodzakelijk is en dat je hebt geprobeerd om de kosten te verhalen op je patiënt.
Deze regeling geldt alleen voor ongedocumenteerde migranten van buiten de EU. EU-migranten verblijven legaal in Nederland en kunnen een zorgverzekering afsluiten.
Voor onverzekerde Nederlanders is er een subsidieregeling waardoor zorgaanbieders hun kosten kunnen declareren. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om dak- en thuislozen die geen vast adres hebben en daarom geen zorgverzekering kunnen afsluiten. Meer informatie vind je bij het CAK.
Meer informatie
Op de website van het CAK zijn de specifieke voorwaarden en declaratieformulieren te vinden om gebruik te kunnen maken van de financiële regeling voor ongedocumenteerden. Meer informatie vind je op de website van Dokters van de Wereld en in de geaccrediteerde e-learning van de Johannes Wier Stichting.
De LHV werkt op dit onderwerp samen met:
- Stichting Lampion, het landelijk informatie- en adviespunt over zorg aan ongedocumenteerden. Verschillende organisaties nemen deel aan Lampion.
- NHG
Downloads:
Gedetineerden
De zorg in justitiële inrichtingen is specifiek vanwege het gedwongen verblijf van gedetineerden en de specifieke problematiek, zoals verslaving en psychiatrie. Lees verder om te zien wanneer je als huisarts aan de slag kunt in bijvoorbeeld een gevangenis.
Bijscholing
Huisartsen werkzaam in een justitiële inrichting moeten zich bijscholen als justitieel geneeskundige. De opleiding is in samenwerking met Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), LHV, LPG en het Juliuscentrum van het UMCU ontwikkeld. De opleiding is geaccrediteerd voor 60 punten en kan door alle huisartsen die bij DJI werkzaam zijn gratis worden gevolgd. Vervolgens kan de huisarts zich registreren bij het CHBB.
Competentieprofiel
Het competentieprofiel Justitieel geneeskundige bevat een beschrijving van de competenties die een huisarts nodig heeft om adequaat te kunnen functioneren binnen een justitiele inrichting.
Artikel over dit onderwerp:
Spreekuur met: huisarts Joep van Buuren
Joep van Buuren is als huisarts werkzaam is in een gevangenis en een jongereninrichting. De diagnostiek verschilt in een gevangenis nogal van een gewone praktijk. Is de patiënt door een van de bewakers naar de huisarts gestuurd of komt hij zelf met een klacht? Heeft hij een alibi nodig, is het een schreeuw om aandacht of is er echt iets aan de hand? “Wij zien veel schotwonden en ‘oude’ gebroken ledematen. En veel mensen met wat ik altijd noem ‘achterstallig onderhoud’.” Lees het artikel.
Veteranen
Veteranen zijn (ex-)militairen die namens Nederland zijn ingezet onder oorlogsomstandigheden of tijdens (vredes)missies. Nederland telt momenteel 102.150 veteranen, dat betekent waarschijnlijk dat er ook in jouw huisartsenpraktijk veteranen komen. Lees verder over wat je voor militairen, veteranen en hun families kunt betekenen.
Veteranen
De handreiking van het ministerie van Defensie en de LHV helpt je bij het bieden van goede huisartsenzorg aan militairen, veteranen en hun families. Een militaire uitzending leidt bij een kleine groep militairen tot psychische of psychosociale problemen, soms pas jaren na de uitzending. De overheid heeft een bijzondere zorgplicht om veteranen (en hun relaties) bij te staan als zij door hun militaire inzet zorg nodig hebben bij revalidatie, re-integratie en bij het verkrijgen van materiele zorg, maatschappelijke ondersteuning of ggz. Deze bijzondere zorgplicht voor veteranen vult Defensie zelf in. Goede afstemming tussen de civiele huisartsenzorg en de zorg op militair terrein is daarbij noodzakelijk.
Veteranenloket
Veteranen kunnen bij psychosociale of psychische problemen, die te maken hebben met hun uitzending, terecht bij het Veteranenloket. Ook als huisarts kun je terecht bij het Veteranenloket, bijvoorbeeld om in contact te komen met deskundigen die je kunnen adviseren over een doorverwijzing. Het Veteranenloket is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar voor veteranen. Dit is de toegangspoort naar het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen, met specifieke deskundigheid over de militaire context, de gevolgen van uitzendingen voor militairen (en hun relaties) en PTSS.
Downloads
Herregistratie-eisen
Als je als huisarts buiten de huisartsenpraktijk werk doet voor bijzondere patiëntengroepen, kan dit gevolgen hebben voor je herregistratie. Werkzaamheden voor een aantal bijzondere groepen tellen alleen mee als je daarnaast gemiddeld minimaal 8 uur per week over vijf jaar in de dagelijkse huisartspraktijk als huisarts hebt gewerkt (8+8-regel). De groepen die meetellen zijn: asielzoekers, psychiatrische patiënten, gedetineerden, militairen, dak- en thuislozen en sinds 1 maart 2024 ouderen in een WLZ-instelling (verpleeghuis).Voor andere patiëntengroepen tellen de werkzaamheden niet mee voor de herregistratie als huisarts. Kijk op de website van de KNMG om welke groepen het gaat. Neem voor vragen over herregistratie contact op met de KNMG/RGS via herregistratie@fed.knmg.nl.
Thema Gezondheidsvaardigheden
Wist je dat 29% van uw patiënten beperkt gezondheidsvaardig is? Over het algemeen hebben deze patiënten minder kennis over gezondheid en ziekte en vinden minder gemakkelijk hun weg in de zorg. Voor jou als huisarts is het belangrijk om hier in uw communicatie rekening mee te houden en bij het geven van informatie en advies. Hoe je dat doet, lees je op deze pagina.
De juiste zorg voor kwetsbare patiënten
Huisartsen willen meer tijd voor langere consulten. Alleen dan is de juiste zorg mogelijk voor de kwetsbare patiënt. In deze podcastaflevering praten hoogleraar UMC Radboud en huisarts Maria van den Muijsenbergh, huisarts Marieke Out, huisarts en co-host Rutger Verhoeff en podcast-host Folkert Tempelman over de juiste zorg voor de kwetsbare patiënt. Wat is een kwetsbare patiënt en hoe ga je ermee om?
Artikel over patiënten met geldzorgen in De Dokter van april 2023
Huisartsen zien de toegenomen armoede op hun spreekuur. Financiële stress uit zich soms in vage klachten of de weigering om naar de specialist te gaan. Ondanks de vertrouwensband met hun huisarts schamen veel patiënten zich voor hun geldzorgen. Hoe kom je er als huisarts achter wat er speelt en wat doe je ermee? Drie huisartsen delen hun ervaringen.
Meer weten?
Heb je meer vragen over bijzondere patiëntengroepen? We staan je graag te woord.