Huisartsentekorten
Hoe zorgen we ervoor dat alle regio’s voldoende huisartsen hebben? Wij lobbyen hard bij de landelijke en regionale beleidsmakers en politiek. Er zijn ook dingen die je als huisarts in jouw eigen praktijk, of binnen jouw regionale huisartsenorganisatie zelf kunt doen. Hier vind je informatie over dit probleem, praktische voorbeelden en meer over onze aanpak. Dit onderwerp heeft onze prioriteit in 2023.
De problematiek van huisartsentekorten speelt op landelijk, regionaal, lokaal en praktijkniveau. Het probleem is veelzijdig, heeft meerdere oorzaken en kent verschillende uitwerkingen door het land heen. Om dit probleem goed aan te pakken, is actie nodig op ál die niveaus.
Als LHV zetten we ons in om – waar we kunnen – op landelijk en regionaal niveau te zorgen dat er oplossingen komen. Zo pleiten we voor het opleiden van meer huisartsen, een betere spreiding over het land en het aantrekkelijk houden van het huisartsenvak en het praktijkhouderschap.
Er zijn ook zaken die je in jouw eigen werk, eigen praktijk, of eigen regio kunt ondernemen om bij te dragen aan de oplossingen. Daarin bieden wij graag inspiratie en ondersteuning. Een bondige samenvatting van dit thema staat in onze factsheet Huisartsentekorten in Nederland.
Tips voor als je in jouw regio aan de slag wilt:
• De aanpak start bij een goede inventarisatie van de situatie. Breng in kaart of er al een tekort is en zo ja, hoe groot dat is, of dat er een tekort voor de nabije toekomst te voorzien is. Achterhaal de oorzaken en bepalende factoren van het tekort.
• Vervolgens is het belangrijk de collega-huisartsen te betrekken: achterhaal hun motieven en behoeften. Laat dat leidend zijn voor de aanpak, zodat je weet dat je aansluit bij de behoefte van de beroepsgroep.
• Een huisartsentekort is vrijwel altijd multifactorieel en kun je dus als huisarts of huisartsenorganisatie niet in je eentje oplossen. Maak er geen Poolse landdag van, maar betrek stakeholders gericht op dat onderdeel waar zij invloed op hebben en speel in op hun belang bij de aanpak.
Wat kun je lokaal zelf doen? 6 voorbeelden
In deze artikelen lees je welke stappen jouw collega-huisartsen en hun lokale partners op de korte termijn zetten, om maatregelen te treffen in hun regio. Denk aan inventariseren van wensen van starters, stimuleren van actie bij aankomend stoppers, organiseren van ontmoeting tussen starters en stoppers, bij elkaar brengen van lokale partijen, een gezamenlijke probleemanalyse van de regio, of promotie van het werkgebied.
Aanpak tekort in Twente
Marieke Nijhof, huisarts in Enschede vertelt over hun aanpak om de urgente situatie op de korte en de lange termijn te verbeteren.
Analyse en aanpak gemeente Barendrecht
Wouter Meijer, ROS ZorgImpuls Rotterdam-Rijnmond, vertelt over de capaciteitsanalyse die huisartsen en lokale partners in Barendrecht maakten.
Stimulering praktijkhouderschap regio Arnhem
In regio Arnhem worden huisartsen begeleid in de stap naar het praktijkhouderschap, vertellen Carien Kloek, huisarts in Doesburg en Clary te Velde, manager ketenzorg.
Betaalbare huisvesting gezocht in Zuid-Kennemerland
De overgang van praktijken-aan-huis naar een groepspraktijk een uitdaging. Huisarts Ron Peters licht toe hoe worden praktijkhouders ontzorgd, getraind en geadviseerd.
Werving en promotie in Zeeland
De regionale huisartsenorganisaties zetten samen met de provincie in op werving en promotie, vertelt Marian van der Hooft, projectleider Opvolging & Vestiging Zeeland.
Ondersteuning praktijkoverdracht in Groningen
Huisarts Vivian van Vliet en directeur Zorgadvies Hinda Stegeman vertellen over het stimuleren van een tijdige voorbereiding op praktijkopvolging door praktijkhouders.
Arbeidsmarkt huisartsenzorg
Naast een tekort aan huisartsen is er ook een krapte aan (goed gekwalificeerd) ondersteunend personeel. De aanpak van huisartsentekorten hangt binnen de LHV hangt daarom samen met de aanpak van de bredere krapte op de arbeidsmarkt in de huisartsenzorg. Je leest daar meer over op de themapagina Arbeidsmarkt.
Standpunt en aanpak LHV
We hebben een structureel en omvangrijk tekort aan huisartsen. Dat is niet goed voor de kwaliteit van zorg. We willen voorkomen dat niet iedereen in Nederland meer kan rekenen op huisartsenzorg.
Daarom is snelle en duidelijke actie nodig. Dit kunnen wij als vereniging van huisartsen niet alleen doen. Veel partijen hebben invloed op de oorzaken en dus ook op de oplossingen. Denk aan zorgverzekeraars, het ministerie van VWS, de huisartsenopleidingen en patiënten. Maar ook andere zorgaanbieders zoals ziekenhuizen, gemeenten, provincies en de huisartsen zelf.
Het tekort aan huisartsen is een landelijk probleem, dat speelt in bijna alle regio’s. Wel verschilt er lokaal en regionaal de mate waarin er tekorten zijn en de aard van de tekorten. Het probleem is veelzijdig, heeft meerdere oorzaken en kent verschillende uitwerkingen door het land heen. Om dit probleem goed aan te pakken, is actie nodig op ál die niveaus: praktijkniveau, lokaal, regionaal en landelijk.
We willen de instroom aan huisartsen verhogen en willen dat voorkomen wordt dat huisartsen voortijdig het vak verlaten. We willen jonge huisartsen goed voorbereid hebben op het werkveld, inclusief de organisatorische kant van de huisartsenzorg, en niet-gevestigde huisartsen stimuleren om de stap naar het praktijkhouderschap te zetten. Driekwart van de jonge huisartsen geeft aan dat praktijkhouderschap te ambiëren. Wij willen hen helpen die stap te zetten.
Zo zetten wij in op:
- het opleiden van meer huisartsen, door onze contacten bij het Capaciteitsorgaan, de huisartsenopleidingen en het ministerie van VWS;
- het beter laten aansluiten van de opleiding op het werkveld, onder andere op het gebied van leiderschap en praktijkmanagement;
- het verzamelen van betrouwbare cijfers over de arbeidsmarkt van en vraag naar huisartsenzorg, als sturingsinformatie voor landelijke en regionale organisaties, overheid en zorgverzekeraars;
- het bieden van tips en advies aan praktijken die te maken hebben met tekorten aan capaciteit;
- het ondersteunen van huisartsen bij het patiënt- en praktijkhouderschap;
- het adviseren van huisartsen over praktijkoverdracht en over het werven van nieuwe huisartsen/praktijkopvolgers;
- betrokkenheid bij regionale aanpakken (door onze LHV Afdelingen) om in die regio’s meer huisartsen te werven en om het werk anders met elkaar te verdelen en in te richten;
- andere organisaties stimuleren om hun bijdrage te leveren aan de aanpak van de huisartsentekorten. Zo hebben we geregeld contact met de overheid, huisartsenopleidingen en de zorgverzekeraars.
De tekorten aan huisartsen hangen samen met bredere problemen in de huisartsenzorg. De aanpak van huisartsentekorten hangt binnen de LHV samen met de aanpak van de bredere krapte op de arbeidsmarkt in de huisartsenzorg. Je leest daar meer over op de themapagina Arbeidsmarkt.
Om meer huisartsen aan te trekken en meer huisartsen te behouden, vinden we dat het vak zelf ook weer aantrekkelijker moet worden. werk van de huisarts is de afgelopen jaren complexer geworden en de werkdruk is hoog. Ook de praktijkvoering is een stuk ingewikkelder geworden en vergt meer tijd. Daarom moeten we iets doen aan de werkdruk en het werkplezier.
We zetten in op:
- Minder administratieve lasten.
- Meer mogelijkheden voor ondersteuning in de praktijkvoering.
- Ruimte om extra personeel in te schakelen en het team uit te breiden.
- Ondersteunen van de samenwerking tussen praktijken.
- En letterlijk ruimte. Dus investeringen kunnen doen in de gebouwen waarin huisartsen werken. Zodat er plek is voor meer en andere medewerkers en de praktijken helemaal toegerust zijn om prettig en veilig in te werken.
We benaderen andere organisaties en instanties die invloed op deze factoren hebben. In het Integraal zorgakkoord zijn er over deze en andere belangrijke punten afspraken gemaakt. Lees daar meer over op de themapagina IZA.
Praktische tips
Bent je direct op zoek naar een collega? Of heb je interesse om een praktijk op te zetten of onder te nemen? We helpen je op weg met:
- Zoek je een huisarts voor jouw praktijk of gezondheidscentrum? Plaats dan een vacature op de LHV Vacaturebank & Praktijkmatch.
- Zoek je zelf een (nieuwe) baan als huisarts of een huisartsenpraktijk om over te nemen? Kijk dan op onze Vacaturebank & praktijkmatch.
- In het thema Een eigen praktijk starten leggen we stap voor stap uit wat er komt kijken bij het starten van een eigen praktijk.
- Voor uitbreiding van jouw capaciteit op huisartsenzorg – bijvoorbeeld door het opzetten van een maatschap, het uitbreiden van uw praktijk, of vrije vestiging – adviseren wij ook graag. Neem contact met ons op.
- Heb je te maken met tijdelijke uitval? We geven tips over de flexibele inzet van huisartsen op onze themapagina Tijdelijke uitval.
- Bereidt je je voor om te stoppen als praktijkhouder? Raadpleeg dan thema stoppen met je praktijk en volg de cursus Praktijkstop. We kunnen je ook van persoonlijk advies voorzien. Ook in acute situaties van praktijkstop of uitval door ziekte of overlijden, kun je bij ons terecht voor advies. Neem contact met ons op.
De feiten en cijfers
Onderzoek uit 2018 toont aan dat de problemen urgent zijn. Bekijk ook de LHV factsheet met cijfers.
Tekorten aan huisartsenzorg komen in allerlei vormen voor:
Bekijk ook
Nieuws
Om in de groeiende vraag naar huisartsenzorg te kunnen voorzien, moeten er jaarlijks veel meer huisartsen worden opgeleid. Na een
Jaarlijks moeten 1190 meer basisartsen instromen in de huisartsenopleiding. Dat stelt het Capaciteitsorgaan. Dit is noodzakelijk vanwege de groeiende vraag
Column van vicevoorzitter Aard Verdaasdonk. We staan voor een grote maatschappelijke opgave om de gezondheidszorg voor de toekomst te bewaken.
Meer weten?
Heb je meer vragen over huisartsentekorten? Erik Dijkstra, LHV-beleidsadviseur, staat je graag te woord.
Prioriteiten 2023
Van huisvesting tot tekorten op de arbeidsmarkt. En van spoedzorg tot bekostiging. Dat zijn onderwerpen die door onze leden voor 2023 als prioriteit bestempeld zijn. Lees hier meer over onze prioriteiten voor 2023.